Ośrodek realizuje świadczenia medyczne na rzecz dzieci zagrożonych nieprawidłowym rozwojem (głównie z grupy wysokiego ryzyka ciążowo-porodowego) oraz dzieci z zaburzonym rozwojem psychomotorycznym.
Rehabilitacja dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku wynosi dla jednego świadczeniobiorcy 120 dni w roku kalendarzowym.
Rehabilitacja przeznaczona dla dzieci w wieku:
1) od 0 do 7 z zaburzeniami wieku rozwojowego;
2) od 8 do 18 lat z zaburzeniami wieku rozwojowego
Zadania Ośrodka Rehabilitacji Dziennej:
1. ustalenie wielospecjalistycznej diagnozy: lekarskiej, psychologicznej, logopedycznej oraz ocena sfery ruchowej dziecka
2. opracowanie szczegółowego, wielospecjalistycznego i kompleksowego programu postępowania w sferze fizycznej, psychicznej i społecznego rozwoju dziecka
3. śledzenie rozwoju dziecka poprzez uaktualnianie diagnozy oraz dostosowanie programu postępowania do zmieniających się potrzeb rozwojowych i zdrowotnych dziecka
4. prowadzenie indywidualnych i grupowych form usprawniania, terapii i stymulacji rozwoju dziecka
5. realizowanie psychologicznych programów wsparcia rodziny niepełnosprawnego dziecka
6. udzielanie rodzicom szczegółowych wskazówek na temat metod i technik pielęgnacji, opieki, stymulacji rozwoju i usprawniania dziecka.
Ocena świadczeń opiera się na realizowanych w Ośrodku programach terapeutycznych opisanych liczbą i rodzajem wizyt przypadających przeciętnie na jedno dziecko. Kontrola lekarska odbywa się co 1-2 miesiące a ocena skuteczności leczenia co pół roku.
2. Tryb kierowania
Do leczenia rehabilitacyjnego dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego kierują lekarze następujących oddziałów szpitalnych i poradni specjalistycznych:
1) neonatologicznej;
2) rehabilitacyjnej;
3) ortopedii i traumatologii narządu ruchu;
4) neurologicznej;
5) reumatologicznej;
6) chirurgii dziecięcej lub
7) lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ? w przypadkach pilnych
3. Profil leczenia – jednostki chorobowe
Do leczenia rehabilitacyjnego kierowane są dzieci:
- z grupy wysokiego ryzyka ciążowo-porodowego;
- z wrodzonymi wadami rozwojowymi układu nerwowego (np. przepukliny oponowo-rdzeniowe, małogłowie, wrodzone wodogłowie);
- z chorobami metabolicznymi układu nerwowego;
- z zaburzeniami koordynacji ruchowej pochodzenia centralnego;
- z zespołem mikrozaburzeń czynności mózgu (z wyłączeniem zespołów nadpobudliwości psychomotorycznej);
- z zespołami aberracji chromosomów (np. zespół Downa);
- z trwałymi dysfunkcjami aparatu ruchu (np. dziecięce porażenie mózgowe, miopatie, zaniki nerwowo-mięśniowe, następstwa chorób urazowych i zapalnych OUN);
- z zaburzeniami integracji sensorycznej;
- z nieprawidłowym rozwojem psychomotorycznym o ustalonej lub bez ustalonej etiologii;
- z wrodzonymi wadami rozwojowymi wielu układów.
4.Opieka medyczna
LEKARZE prowadzący leczenie – kwalifikacje:
– lekarz specjalista rehabilitacji medycznej
– specjalista neurologii dziecięcej
Wszyscy lekarze posiadają przygotowanie w zakresie metod usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwojowymi oraz w zakresie wspomagania rozwoju psychomotorycznego dzieci, a także liczne szkolenia dotyczące rehabilitacji dzieci z zaburzeniami narządu ruchu.
Istnieje możliwość konsultacji dziecka objętego leczeniem w Ośrodku przez lekarzy specjalistów psychiatrii dziecięcej.
Zadania:
- ocena rozwoju dziecka przy przyjęciu do Ośrodka
- badanie lekarskie: w tym ogólna ocena stanu zdrowia, badanie neurologiczne rozszerzone o ocenę rozwoju psychoruchowego wg metody Bobath, badanie narządu ruchu (lokomocja, postawa, samoobsługa, zniekształcenia i deformacje itp.) szczegółowa ocena i analiza dokumentacji medycznej
- postawienie lub weryfikacja diagnozy
- zlecenie konsultacji specjalistycznych
- ustalenie wraz z innymi członkami zespołu indywidualnego, kompleksowego programu terapeutycznego, w tym doboru metod usprawniania;
- kontrola postępów procesu rehabilitacji;
- decydowanie o doborze sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych;
- w razie konieczności kierowanie do oddziałów lecznictwa szpitalnego;
- orzekanie o stanie zdrowia dziecka;
- prowadzenie edukacji zdrowotnej, instruktażu dla rodziców i opiekunów;
FIZJOTERAPEUCI – kwalifikacje:
– mgr fizjoterapii
Fizjoterapeuci posiadają kursy z zakresu metod wspomagania rozwoju psychomotorycznego niemowląt, certyfikaty metod usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwojowymi oraz diagnostyki funkcjonalnej i terapii manualnego a także liczne szkolenia i kursy dotyczące rehabilitacji dzieci z zaburzeniami narządu ruchu.
Zadania:
- ocena sfery ruchowej dziecka (rozwoju ruchowego i stanu narządu ruchu);
- udział w ustalaniu wraz z innymi członkami zespołu indywidualnego, kompleksowego programu terapeutycznego;
- prowadzenie indywidualnych i grupowych form usprawniania, terapii i stymulacji dziecka z wykorzystaniem:
-terapii metodą NDT Bobath,
-terapii metodą S I
-masaż leczniczy
-ocena rozwoju motorycznego dzieci
-ćwiczenia indywidualne z terapeutą
- konsultacje i instruktaże dla pozostałych członków zespołu terapeutycznego
- instruktaże dla rodziców/opiekunów
- prowadzenie dokumentacji medycznej
Metody rehabilitacji:
- Metoda NDT Bobath – celem metody jest rozwijanie odruchów na danym etapie fizjologicznym i hamowanie odruchów patologicznie przetrwałych. Hamowanie patologicznych odruchów i prawidłowy rozkład napięcia mięśniowego osiąga się przez odpowiednie ułożenie dziecka w przestrzeni i odpowiednie ułożenie punktów kluczowych (głowy, szyi, obręczy barkowej i biodrowej). Metoda zawiera także dodatkowe techniki służące regulacji zmieniającego się napięcia mięśniowego (naciąg i ciąg, zatrzymywanie ruchu w wybranej jego fazie, poklepywanie określonych części ciała i rozluźnianie);
- Metoda SI – polega na dostarczaniu kontrolowanej ilości bodźców przedsionkowych, proprioceptywnych i dotykowych w celu ich lepszego przetwarzania co prowadzi do poprawy integracji sensorycznej (odruchów reakcji równoważnych, poprawy motoryki dużej i małej oraz normalizacji napięcia posturalnego). Jest nowoczesną metodą diagnozy i terapii istotnie wpływającą na poprawę umiejętności czytania, pisania, mowy, ogólną sprawność ruchową, funkcjonowania społecznego i emocjonalnego. Opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standardowych testach. Adresowana jest do wszystkich dzieci u których mogą wystąpid zaburzenia SI;
- Manipulacje rozluźniające u dzieci z zaburzonym rozwojem psychomotorycznym: – potrząsanie, balansowanie
- Taping medyczny – polega na stosowaniu kilku rodzajów elastycznych plastrów dla wspomagania mięśni bez ograniczania ich ruchomości. Metoda ta jest nie tylko uzupełnieniem manualnego drenażu limfatycznego, ale także terapii manualnej. Wskazania do stosowania tapingu medycznego :
-stymulacja mięśni osłabionych
-rozluźnienie mięśni nadmiernie napiętych
-zapobieganie nadmiernym rozciągnięciem
-ochrona stawów
-działanie przeciwbólowe
-stymulacja proprioreceptorów
-korekcja postawy ciała
PSYCHOLOG – kwalifikacje:
– Psycholodzy – ukończone kursy z zakresu wielodyscyplinarnej wczesnej interwencji w zapobieganiu rozwojowi niepełnosprawności u dzieci, doświadczenie w pracy z niepełnosprawnym dzieckiem w wieku od 0 do 18 roku życia i jego rodziny;
Zadania:
- diagnoza psychologiczna mająca na celu ocenę poziomu rozwoju umysłowego i emocjonalno-społecznego dziecka w oparciu o wywiad kliniczny, obserwację w zachowaniu dziecka oraz metody testowe i eksperymentalne, dostosowane do specyfiki zaburzeń i poziomu rozwoju dziecka – diagnoza zaburzeń funkcji poznawczych
- usprawnianie pamięci, analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej, myślenia
- ćwiczenie koncentracji uwagi
- usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej
- ćwiczenie spostrzegania stosunków przestrzennych
- usprawnianie grafomotoryki
- ustalenie wraz z innymi członkami zespołu terapeutycznego kompleksowego programu terapeutycznego
- indywidualne lub grupowe zajęcia terapeutyczne o charakterze psychopedagogicznym z zastosowaniem odpowiednich metod stymulacji rozwoju psychicznego
- konsultacje i instruktaże dla pozostałych członków zespołu terapeutycznego
LOGOPEDA – kwalifikacje:
– dyplomowani logopedzi z doświadczeniem w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi posiadający kursy i szkolenia z metod i umiejętności nauczania dzieci z autyzmem, z afazjologi i surdologopedii.
– Neurologopedia z umiejętnościami pracy z dzieckiem o zaburzonym rozwoju psychomotorycznym i jego rodziną
Zakres działań:
- diagnostyka logopedyczna w oparciu o pełny wywiad logopedyczny, badanie testami oraz badanie odruchów oralnych ? ocena testami rozwoju mowy
- ustalenie wskazań terapeutycznych, w tym ćwiczeń: ortofonicznych, rozumienia mowy biernej i czynnej, artykulacyjnych, reedukacji odbioru i nadawania mowy, usprawniających aparat artykulacyjny, kształtujących i stymulujących rozwój mowy i myślenia, oddechowych, fonacyjnych, logorytmicznych i słuchowych
- ustalenie wraz z innymi członkami zespołu terapeutycznego indywidualnego, kompleksowego programu terapeutycznego dla każdego dziecka
- wykonywanie masażu aparatu artykulacyjnego w powiązaniu ze stosowaną u pacjenta metodą rehabilitacyjną
- kształcenie wzrokowo-słuchowej analizy i syntezy wyrazów, która jest warunkiem poprawnego czytania i pisania
- korygowanie wad wymowy
- doskonalenie percepcji słuchowej i wzrokowej
- sprawdzanie efektów ćwiczeń
- instruktaż dla rodziców (dot. technik karmienia, ćwiczeń żucia, gryzienia i odgryzania, higieny jamy ustnej, ćwiczeń dźwiękonaśladowczych, zabaw słuchowych, ćwiczeń oddechowo-głosowych, wykonywania masażu aparatu artykulacyjnego, ćwiczeń reedukacji i odbioru mowy i stymulowania rozwoju mowy)
- profilaktyka logopedyczna
- prowadzenie konsultacji i instruktaży dla pozostałych członków zespołu terapeutycznego
5. Czas trwania rehabilitacji:
Czas pobytu dziecka w Ośrodku uzależniony jest od wieku dziecka oraz jego stanu zdrowia oraz efektów terapeutycznych. W ramach NFZ okres rehabilitacji nie przekracza 120 dni
6. Metody oceny skuteczności rehabilitacji
- Stała kontrola i okresowa ocena stanu zdrowia i sprawności pacjentów wg standaryzowanych narzędzi (skale oceny funkcjonalnej, oceny video, neurologiczna ocena zaburzeń ruchowych wg metod neurorozwojowych Bobath i inne oraz ocena motoryki dziecka przez terapeutę w trakcie programu usprawniania.
- Monitorowanie funkcji poznawczych w zakresie analizatorów korowych, rozwoju mowy oraz poziomu intelektualnego dziecka
7. Kryteria oceny zakończenia rehabilitacji
Ocena skuteczności leczenia odbywa się co 1-2 miesiące na podstawie badania lekarskiego, opinii psychologicznej, logopedycznej i postępów w zakresie rehabilitacji ruchowej. Jeżeli dziecko w dalszym ciągu wymaga prowadzenia procesu terapeutycznego, następuje kontynuacja leczenia wg indywidualnego programu terapeutycznego dostosowanego do potrzeb takiego dziecka.
8. zasady kwalifikacji dzieci do rehabilitacji w Ośrodku:
W pierwszej kolejności, bez oczekiwania przyjmowane są dzieci w okresie noworodkowym i niemowlęcym z obciążeniem okołoporodowym, oraz nagłe przypadki do rehabilitacji w zakresie zaburzeń rozwoju kierowane przez lekarzy neurologów. Pozostałe osoby – kwalifikowane jako przypadki stabilne przyjmowane są wg zasad prowadzenia list oczekujących.